Onlangs was ik met iemand en gesprek. Ik probeerde mijn mening kenbaar te maken. Meteen kreeg ik van mijn gesprekspartner terug dat hij het niet met mij eens was. Zonder verder naar mijn argumenten te luisteren en zonder zelf maar één argument terug te geven zei hij: ‘Let’s agree to disagree.’ Mijn haren stonden meteen overeind. Het gesprek was nog maar net begonnen en wat hem betreft was het nu al afgelopen. Geen ruimte meer voor dialoog. Maar, hoera! We zijn het in ieder geval over één ding eens. Dat we het met elkaar oneens zijn. Hoewel ik het liever anders had gezien, was dit dan toch het einde van het gesprek.
Op social media zie ik dezelfde uitspraak ook veelvuldig terugkomen. Regelmatig gevolgd met een ‘fijne dag nog verder’, of een variant daarop. Want we wensen elkaar natuurlijk wél het beste! Nou doei!
(Lees verder onder het screenshot)
Agree to disagree wordt keer op keer gebruikt om een online discussies te stoppen. Het lijkt zelfs op een beleefde en volwassen manier, want het klinkt een alsof iemand vraagt om een gelijkspel. Iedereen blij. Zelf denk ik dat hier niemand blij van wordt. Het is een patstelling, geïnitieerd door degene die het er over eens wil zijn dat er een meningsverschil is.
Maar het is natuurlijk niet zómaar een patstelling. Zeker niet wanneer degene die een remise aanvraagt geen belang heeft bij een goede uitkomst en de ander wel. Als de buurman het oneens is over de vuurkorf die hij dagelijks in zijn tuin brandt, dan kan zijn agree to disagree voor jou resulteren in een warme zomer met je ramen dicht.
Wanneer je ‘let’s agree to disagree’ zegt, dan geef je eigenlijk aan dat je zelf geen goede argumenten meer hebt om de discussie verder te voeren. Tegelijkertijd geef je de ander ook geen kans meer om haar of zijn mening te geven. Het is klaar. Gelijkspel? Niemand heeft in ieder geval gewonnen. Maar winnen hoeft ook helemaal niet.
(Lees verder onder het screenshot)
Een gesprek is er niet om punten te scoren, of te winnen. Je hoeft elkaar niet te overtuigen. Je kunt ook naar elkaar luisteren en je eigen horizon te verbreden. Want wat als je het mis hebt? Wat als de ander een perspectief heeft die een ander licht op de zaak schijnt. Wat als je er door dit gesprek achter komt dat je niet alles wist? En als je vindt dat je gelijk hebt, waarom zou je het gesprek dan niet verder aangaan? Jouw inzichten kunnen ook interessant zijn voor je gesprekspartner. En misschien kom je door een gesprek met elkaar op een punt die je van te voren nooit voor ogen had.
Agree to disagree is als “Ik heb gelijk en jij hebt het fout”. De deur naar een gesprek gaat dicht. En ook naar een eventuele oplossing. Ik denk dat er altijd een oplossing kan zijn, als je maar naar elkaar toe beweegt. Daar is een gesprek voor nodig.
Als je dan toch ‘let’s agree to disagree’ gebruikt, gebruik her dan als niet als eindpunt van een gesprek, maar juist als beginpunt.
Eens? Of zie je dit anders?
Photo by Julia Filirovska
