Desinformatie is te kwader trouw verspreide misleidende of onjuiste informatie; dan wel valse, onjuiste informatie die wordt verspreid in de veronderstelling dat het correcte informatie is. De publieke opinie wordt hiermee gemanipuleerd. Maar hoe herken je deze informatie?
John Cook, de oprichter van het platform SkepticalScience.com, zette de vijf meest gebruikte methodes die gebruikt werden door klimaatontkenners op een rijtje. Deze methodes worden keer op keer gebruikt, bijvoorbeeld om wetenschappelijke onderzoeken te ontkrachten. Binnen de vijf categorieën zijn er nog verdere subtypes van trucs. Wanneer je deze basisstrategieën begrijpt, ben je minder vatbaar voor pogingen van desinformatie.
De Hamburgse illustrator Marie-Pascale Gafinen maakte afbeeldingen voor de vijf hoofdmethoden en 15 andere subcategorieën, en vatte vervolgens alles samen in een grote infographic, welk je hier kunt downloaden: https://www.klimafakten.de/sites/default/files/downloads/ploks-klimafaktendebasiscursusdesinformatiea3web.pdf
De vijf categorieën van Cook (‘PLOKS’):
Pseudo experts – Ongekwalificeerde personen of instellingen presenteren als bronnen van betrouwbare informatie.
Logische dwalingen – Uit feitelijk juiste informatie onlogische conclusies trekken, ook wel bekend
als een drogreden of schijnreden.
Onmogelijke verwachtingen – Een onrealistische mate van wetenschappelijke zekerheid vereisen, die de wetenschap simpelweg niet kan vervullen.
Krenten uit de pap halen – Bewust informatie selecteren die een standpunt bevestigt, terwijl informatie die het standpunt tegenspreekt wordt genegeerd.
Samenzweringstheorieën – Insinueren dat er een geheim plan bestaat dat als doel heeft de waarheid te ontkennen of te verbergen.
