Het is weer zo ver. Iedere ochtend word ik wakker en grijp direct naar mijn smartphone om het laatste nieuws te checken. Dat komt omdat ik mij zorgen maak over de oorlog in Oekraïne. Overdag ben ik niet weg te slaan van Twitter, waar ik soms nieuws lees en video’s zie die het journaal niet vertoont. Tot laat in de avond lijk ik wel een spons. Het laat mij niet los en ik ga mij er niet beter door voelen. Ik ben aan het ‘doomscrollen’.
Er is de laatste tijd veel reden om ten prooi te vallen aan het fenomeen doomscrolling; voortdurend in je smartphone worden gezogen, waardoor je over een lange periode negatief nieuws tot je neemt. Dit gebeurt je wanneer er ergens iets ergs aan de hand is, zoals een pandemie of een oorlog. Doomscrolling is een ‘coping mechanisme’, je probeert controle over een bepaalde situatie te krijgen door zoveel mogelijk informatie in je op te nemen. Tussen al het slechte nieuws is er ook goed nieuws: zonder je ogen te sluiten voor alle ellende, kun je het jezelf een stuk minder onaangenaam maken door te stoppen met doomscollen.
Het is best logisch dat we ons voortdurend willen verrijken met slecht nieuws, het geeft ons het gevoel dat we meer kans hebben om te overleven. Zo zegt associate professor Kaz Nelson (Minnesota Medical School in Minneapolis): “Het menselijk brein is altijd op zoek zaken die onze veiligheid en welzijn bedreigen, zodat we ons voor kunnen bereiden op wat komen gaat.”
“Het menselijk brein is altijd op zoek zaken die onze veiligheid en welzijn bedreigen, zodat we ons voor kunnen bereiden op wat komen gaat.”
Een feit is dat de media en social media meer en sneller slecht nieuws deelt, dan goed nieuws. ‘If it bleeds, it leads’, zegt men dan ook. Op slecht nieuws reageren we sneller, met als gevolg dat het algoritme dit nog eens een extra zetje geeft. En wanneer de situatie actueel is en relevant voor jou (Europa wordt aangevallen), dan zal je tijdlijn er überhaupt vol mee staan.
We zijn natuurlijk ook gewoon mensen. We kunnen en willen niet wegkijken voor alle ellende die er gebeurt in landen als Oekraïne, Jemen, Palestina en Syrië. Er is niets mis met je te laten informeren en kennis op te doen van dit soort vreselijke situaties. Maar het is niet goed als het een obsessie wordt en wanneer het andere dingen in de weg gaat zitten, zoals je dagelijks functioneren. Het kan zelfs ten koste gaan van je nachtrust.
Als je niet oppast zuigt het voortdurend opnemen van slecht nieuws je leeg. Het zeer frustrerend zijn wanneer je beseft dat je er weinig tot geen invloed op hebt. En al helemaal niet als je alleen maar aan het scrollen bent. Onderzoekers zeggen dat doomscrolling gevoelens van angst verhoogt. Het kan zelfs iemands fysieke gezondheid beïnvloeden omdat het zenuwstelsel wordt overbelast. Volgens Tasha Collins van de Canadian Mental Health Association kunnen we gedeprimeerd en gestrest raken en ons eenzaam voelen.
Wat kun je doen om dit te voorkomen. Hoe ga je doomscrolling tegen?
1. Kom in actie
Scrollen zet niets in beweging, behalve je duim. Doneren, protesteren of meewerken aan een goed doel, zoals het inzamelen van noodzakelijke spullen maakt meer impact.
2. Volg de doomscroll bot
Voor de twitteraars onder ons. Als je de Doomscroll Bot (van journaliste Karen Ho) volgt, dan ontvang je af en toe tips om je beter te voelen. Drink een glaasje water, zit rechtop of ga de plantjes water geven, tipt de bot je dan. Een humoristische manier om je er even uit te laten snappen.
3. Bevrijd jezelf van je smartphone
Je smartphone kan soms best even zonder je. En andersom al helemaal. Leer jezelf bijvoorbeeld aan dat je de dag niet start of eindigt met scrollen. Kies een moment dat je dat wel doet.
4. Doe grote schoonmaak
Wie volg je eigenlijk allemaal? En wat voor berichten plaatsen deze mensen of accounts? Soms kan het helpen grote schoonmaak te houden. Volg bijvoorbeeld slechts enkele betrouwbare nieuwsaccounts, en ontvolg de rest.
5. Ga iets leuks doen
Kun je tekenen of schilderen? Hou je van wandelen? Kleur je graag in een kleurboek? Hoe je van knutselen? Ontspant bingen je? Doe het! Het ontspant en het verzet je gedachten.
6. Volg de Aandachtsspanners op Hardverzachters.nl
Hoe grijp je wat minder vaak naar je telefoon? Hoe laat je je minder afleiden? Hoe stop je met (doom)scrollen? In de serie Aandachtsspanners ontvang je tips waarmee je wat meer de aandacht kunt vestigen op dingen die belangrijk voor je zijn. Je vindt de Aandachtsspanners hier. Er zullen steeds weer nieuwe tips bijkomen.
Het nieuws eindigt nooit, alleen jij kan het voor jezelf doseren. De ellende verdwijnt niet wanneer je er voortdurend naar kijkt. Sluit je ogen niet voor wat er in de wereld gebeurt, maar doe het gedoseerd. Op die manier ben jij en staat er het beste mee om te gaan.
Afgebeelde foto: door Anna Shvets
